Wat is ikigai?
Volgens de Japanners is het antwoord op een zinvol en doelgericht leven simpel, vind je ikigai. Maar wat is ikigai? Ikigai is een concept dat al eeuwenlang geworteld is in het culturele weefsel van Japan en simpelweg betekent: ‘reden om te leven’. In de praktijk is de diepgang van het concept veel meer dan een simpele vertaling; Ikigai is een levensstijl. Overigens leven de Japanners het enigszins instinctief zonder veel fanfare of ego. Hoewel ikigai vaak wordt beschreven als iemands “sweet spot” en we het er zeker over eens zijn dat iemands sweet spot iemands ikigai is, is ikigai niet beperkt tot enig kader of voorwaarden. Daarom geeft een letterlijke vertaling je niet helemaal het inzicht dat je nodig hebt om de ernst van de term en het belang ervan voor jezelf te begrijpen. Als gevolg hiervan zijn er een aantal vertalingen geweest, waarvan wordt gezegd dat ze allemaal correct zijn:
- reden om te leven
- het doel van het leven
- reden van bestaan
- de betekenis van het leven
- reden om ‘s ochtends op te staan of uit bed te springen
- wat het leven de moeite waard maakt?
- het ding waar je voor leeft
- geluk van zijn
- een bestaansreden
- enzovoort…
Wat zijn de voordelen van ikigai?
Conceptueel is Ikigai een pad, een manier van leven of een reis; geen bestemming. Op basis daarvan kunnen we zeggen dat de voordelen van ikigai oneindig zijn. Elke dag je passie volgen is een dag die het waard is om gekoesterd te worden, dus elke dag je ikigai volgen is de basis van het leven. Om het in meer praktische termen te zeggen, je ikigai maakt je ‘s ochtends wakker en leidt je weg van een alledaagse, gebalanceerde levensstijl. Het geeft je kracht en drijft je acties, je doel aan.
Geluk en motivatie
Laten we eens kijken hoe ikigai je kan helpen bij je zoektocht naar geluk.
Stel je voor dat je opgewonden wakker wordt, wetende dat vandaag een kans is om verder te gaan met iets dat je aanspreekt. Wat een geweldig gevoel! Vooral op die maandagochtend, wetende dat de dag die voor je ligt een dag voor je zal zijn. Laten we zeggen dat dansen – of koken – of vrijwilligerswerk – of bouwen je passie is. Wat je ook leuk vindt! En vandaag ga je daar wat tijd aan besteden. Natuurlijk heb je overdag misschien andere dingen te doen, maar dit is wat ikigai voor je doet. Het geeft je de motivatie die je nodig hebt om van het leven te genieten op de manier waarop jij ervan wilt genieten. Het is wakker worden met passie. Handel dagelijks naar je passies, en je zult zeker enthousiast zijn om door te gaan, keer op keer, de volgende dag en de dag erna.
Neem ikigai en je zult merken dat je zegt: “Vandaag was een geweldige dag. Ik leefde vandaag.”
Balans en begeleiding
Natuurlijk is het leven, of je nu ikigai hebt of niet, niet altijd zonneschijn, glitter en regenbogen. Je zult moeilijkheden en worstelingen tegenkomen, net als wij allemaal. We ervaren allemaal verlies en mislukking. Omstandigheden waar we geen controle over hebben, gooien constant obstakels op. Iedereen moet wel eens dingen doen die hij niet leuk vindt om te doen. Ikigai elimineert deze dingen niet uit je leven. Het geeft je echter wel een echt gevoel van evenwicht. Er zijn momenten waarop je je doel in het leven nodig hebt. Ikigai helpt je door moeilijke tijden heen te komen. Het geeft je de duidelijkheid die je nodig hebt in je leven. Ikigai is evenzeer een leidend licht in tijden van moeilijkheden, pijn en verdriet als een reden om wakker te worden.
Is ikigai het geheim van een lang leven?
Er wordt aangenomen dat het voordeel van ikigai niet alleen geluk is. Wat velen van ons naar ikigai trekt, is een lange levensduur. Dat klopt, je zult langer leven – dat hopen we tenminste.
Natuurlijk is er geen garantie dat je oma, Mozes of wie dan ook zult overleven. Maar de mensen van Japan, en in het bijzonder Okinawa, schijnen te geloven dat het hebben van een dergelijk doel in het leven essentieel is voor een lang en welvarend leven.
Met een van ‘s werelds grootste populatie honderdjarigen, zijn Okinawanen het levende bewijs. Het blijkt dat Okinawa een ‘blauwe zone’ is, een van de weinige plaatsen op aarde met een bovengemiddelde levensduur en ‘de oudste levende vrouwelijke bevolking ter wereld heeft’, zoals Dan Buettner, een schrijver voor de National Geographic, deelt in zijn TED Talk, How to Live to Be 100+.
Als je naar zijn presentatie luistert, legt hij uit dat niet alleen voeding en samenleving een grote rol spelen in de gezondheid en het welzijn van Okinawanen, maar dat er nog iets anders is. Dan Buettner zegt dat veel Okinawanen, ouderen in het algemeen, nooit echt met pensioen gaan. Zij werken. Het is niet omdat het moet, hoor. Ze werken omdat ze dat willen. Daarbij houden ze een actieve geest, lichaam en ziel.
Vraag het maar aan een Okinawa, en ze zullen je vertellen dat de reden dat ze zo lang leven, is omdat ze zo lang LEVEN.
Heeft iedereen ikigai?
Ja.
De Japanners geloven dat ikigai in ons allemaal bestaat en net zo uniek is voor mij, met mijn waarden en overtuigingen, als voor jou en dat het vreugde en betekenis aan je leven geeft. Het is een persoonlijke reflectie die wordt gevonden door zingeving, tevredenheid, zelfrespect, moraal en geluk.
Net als bij het leven zijn er keuzes en beslissingen, maar geen juiste antwoorden of regels voor ikigai. Er is een oneindig aantal paden om op te reizen, en de enige gids die je hebt, ben jijzelf. Bovendien is de enige kaart die u bewaart de kaart die u voor u neerlegt.
Doelen of plannen hebben geen andere betekenis dan je in beweging te houden. Ikigai gaat niet over eindresultaten. Het is een kronkelige reis die met je transformeert en met je meegroeit, zonder einde. Zoals zo vaak wordt gezegd, gaat het niet om de bestemming, maar om de reis.
Bovenal is ikigai wat je er zelf van maakt. Voor sommigen kan het net zo groots en prachtig zijn als vrijwilligerswerk doen in een plaatselijk gemeenschapscentrum of vechten om een einde te maken aan de honger in de wereld. Terwijl het voor anderen net zo heerlijk en verrukkelijk is als het aanleggen van een tuin of het bakken van een cake. Echte ikigai heeft geen grenzen, geen beperkingen. Het kan zijn wat je wilt. Je hoeft alleen je eigen ikigai te ontdekken en ernaar te leven.
Deze blog zal ik later nog wat uitbreiden met wat handvaten zodat je ermee aan de slag kunt gaan.
Leestip
Ikigai : Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven
Francesc Miralles Héctor Garcia
Vertaald door Jacqueline Visscher
november 2016
ISBN 9789022578452
